1. Tahran
Tahran İran’ın başkenti, barizdir ki görülmesi gereken ilk yer. Antik şehir Rey yakın olan Tahran beton yapılı binalar ve trafikle dolu parıldayan bir şehirdir. Tahran aynı zamanda kayak ya da yürüyüş yapmak için muntazam Alborz dağlarına çok yakın. Şehrin dağlara bu denli yakın oluşu şehrin kaosundan ve karmaşıklığından kaçıp zihinlerimizi güzel manzarayla doldurmak için Alborz harika fırsatlar sunuyor.
Tahran’ın nüfusu 11 milyon civarında ve ülkenin ekonomisinin yaklaşık %40’ını buradan karşılıyor. Şehir bir de Jamshidieh, Mellat ve Shahr parklarına ev sahipliği yapıyor. Aynı zamanda Gülistan ve Niavaran saraylarına, ünlü Azadi Kulesi’ne, Tahran Zoolojik Parkı ve İran Malik Ulusal Müzesi’ne ev sahipliği yapıyor. Üstelik İmamzade Saleh’in türbesi ve Tahran’ın tarihi Kapalı Çarşısı (Bāzār-e Bozorg) da burada yer alıyor.
2. İsfahan
İsfahan, İran’ın en önemli ve tarihi şehirlerinden birisidir. Tahran’ın 420 km güneyinde yer alan İsfahan ülkenin 3. en büyük şehri ve 1,4 milyon (2004 sayımına göre) nüfusa sahip. Şehir birkaç Safevi sarayına ve aynı zamanda oldukça güzel camilere, meydanlara ve diğer mimari yapılara ev sahipliği yapıyor ki bu da İsfahan’ı İran’ın incisi kılıyor. Bu müthiş İslam ve Pers abideleri Şeyh Lütfullah Camii, Şah Camii ve İsfahan Ulu Camii, Khaju Köprüsü, Nakş-ı Cihan Meydanı, Çehel Sütün, Si-o-she pol, Hasht Behesht ve Ali Gholi Agha Hamamı’ndan oluşuyor. Ayrıca, Vank Katedrali ve İsfahan Ateş Tapınağı birkaç İslam dışı eser de burada bulunuyor.
3. Şiraz
Antik Pers bölgesinde yer Alan Şiraz, şairlerin, filozofların ve dini adamların şehridir. Şiraz aynı zamanda Arg-e Karim (Karim Khan’ın sığınağı) ve meşhur şairler Hafez’ın ve Saadi’nin türbelerinin bulunduğu yerdir. Şehirden kalkan otobüslerle rahatça ziyaret edilebilecek Persepolis’in antik bir bölgesi de burada bulunuyor. Persepolis, MÖ 550 yılından Darius ve Serhas’ın krallığı zamanından kalma sfenksler ve fantastik merdivenler, çeşitli insanları tasvir eden duvar süsleriyle dolu kule sütunlarından oluşan bir yerdir. Pers kralı Karim Han Zent MS 1766 yılından MS 1791 yılında Kaçar Hanedanlığı’nın el koymasına kadar krallığının başkenti yaptı. Şiraz, Vekil Camii, Nasır el-Mülk Camii, Aynalı Camii, Vakil Bazaar, Eram Bahçesi, Afifi-Abad Bahçesi, Bagh-e-Jahan Nama Bahçesi, Kavam Evi, Vakil Hamamı, Kur’an Kapısı ve Pers Müzesi gibi ziyaret edilecek birçok yeri mevcut.
4. Sari
İran dışında adı fazla duyulmamış Sari, Hazar Denizi’nin kenarında Mazandaranlıların vilayetinde yeşilliklerle içinde bulunan küçük bir şehirdir. Sari, eyalet başkenti ve Hazar körfeziyle Alborz dağları arasında yer alıyor. Şehir, doğal güzelliği, portakal koruları ve Badab Surt Doğal Şelalesi ile meşhur. Saat Meydan’ında yer alan saat Kulesi ve bulunan birkaç tarihi türbesiyle Sari’de görülecek birkaç yer de var. Mazandaran’ın etrafındaki şehirleri ziyaret etmek için Sari ulaşımı kolaylaştıran bir nokta. Örneğin; Hazar kıyısında yer alan Nur, turuncu bahar olarak tanınan Babol ve Amol. Bölge yeşillikli manzaralarını ve hoş havasını görmek için ziyaret etmeye değer.
5. Yezd
İran’ın kalbinde yer alan Yezd önceki şehirlerden biraz farklı olarak antik ve çöldeki şehirdir. “Kum kulelerin yükseldiği şehir” olarak tanınan Yezd, geleneksel sırmalı kumaşları, ipek dokumaları ve eşsiz mimarisiyle ünlüdür. İsfahan eyaletinin 270 km güneydoğusunda yer alan Yezd Kebir Çölü ve Lut Çölü arasında kaldığından sıcak ve kuru bir iklime sahip. Ziyaret edilecek önemli yerler arasında Bagh-e-Dolat Abad, Jameh Camii, Bogheh-ye-Sayyed Roknaddin, Khan-e-Lari, Aleksandr’ın Hapishanesi, Amir Chakmaq Kompleksi, Dakmeh-ye-Zartosh (antik bir Mecusi “sessizlik kulesi”), ve Ateshkadeh (antik bir Mecusi “ateş tapınağı”) gibi yapılar bulunuyor.
6. Tebriz
Tebriz, Doğa Azerbaycan (gerçekten Azerbaycan ülkesi değil fakat kuzeyde ortak sınırları bulunuyor) bölgesi olarak bilinen İran’ın kuzey batısında yer alıyor. “Merhametlerin şehri” olarak adlandırılan bu şehir İran'ın en tarihi ve en önemli şehirlerinden biridir. Ayrıca Tebriz Mavi Camii ve Rab‘-e-Rashidi Üniversitesi (700 yıllık tarihi bir üniversite) gibi birkaç tarihi ve güzel mekânı da var. Görülecek diğer yerler içerisinde Tebriz Çarşısı, Tebriz Meşrutiyet Binası, Kur’an Müzesi, Arg-e Tebriz ve Anglikan Kilisesi sayılabilir. Ülkenin ilk postanesini, ilk itfaiyesini ve ilk halk kütüphanesini barındırdığından aynı zamanda tarihi olarak önemli bir şehirdir. Burada yaşamış önemli şairler Mevlana ve Şems-i Tebrizî’dir.
7. Kandovan
Şehir olmaktan öte köy olan Kandovan, tabii şehir tanımına göre değişecektir, ünü muntazam taş yapımlarıyla ünlüdür. Tebriz’in 50 km güneyinde kalan Kandovan Doğu Azerbaycan Eyaleti’nde yer alıyor ve kayalıklardaki taşların içerisindeki evleriyle meşhur. Bu evlerden bazıları 700 yıldan daha eski ve hala aynı amaçla kullanılıyor. Bu antik binaların kimisi badanayla kaplanmış ve daha modern görünüm verilmiştir. İçleri halılar ve kumaşlarla döşenmiş bu evler tahminen 170 aileden oluşan toplulukları ağırlıyor.
8. Kirman
Kirman, güney doğusunda yer alan ticaretle geçimini sağlayan bir çöl şehridir. Lut Çölü’nün güney batısında kalıyor. Aynı zamanda başkenti olduğu Kirman Eyaleti’nin çölü çevreleyen kurak ve yarı kuraklık içerisindedir. Şehir, çamurdan yapma evler ve antik bir pazardan oluşuyor. Batıdan gelen Baluçlar dâhil birçok farklı etniğin bir arada yaşadığı bir yerdir burası. Arg-e-Bam, Ganjali Han Hamamı, Şah Nematollah Vali’nin türbesi ve Şazdeh Bahçesi gibi turistik yerleri de mevcut.
9. Kum
Kum, İmam Ali Rıza’nın kız kardeşinin defnedildiği Şii İslam dünyasının tarihi merkezidir. Türbe, binlerce hacılar tarafından ziyaret edilen altın çatılı bir mabede çevrildi. Kum, Tahran’ın 147 km güneyinde Kum Nehri’nin kıyısı ve Kebir Çölü’nün arasında İran’ın kuzey merkezinde yer alıyor. Hacıların uğrak yeri olmasının yanısıra Kum, 1979 İran devrimi sırasında Ruhullah Humeyni’nin şehri kendi kürsüsü ilan etmesiyle de önem kazandı. On kral ve neredeyse 400 azizin gömülü olduğu bu şehirde ziyaret edilecek türbe sayısı oldukça fazla.
10. Meşhed
Nihayet Meşhed’e geliyoruz, Şii Müslümanlarına göre İmam Rıza’nın defini ve türbesi burada olduğundan İran’ın en kutsal şehri sayılıyor. Meşhed, Razavi Horasan Eyaleti’nde, İran’ın kuzey doğusunda Kashaf Nehri’nin vadisinde yer alıyor ve Tahran’dan sonra ülkenin ikinci en kalabalık şehri olarak biliniyor. Şehir dini yapıların ve caddelerin merkezden etrafında bulunan 12 komşuya doğru yayıldığı bir daire biçimindedir. Meşhed kutsal bir şehir olduğundan hayat da İmam Rıza’nın türbesinin etrafında dönüyor. %23’ü Irak turisti olmak üzere yaklaşık 1,5 milyon turist her yıl İmam Rıza’nın türbesini ziyaret etmek üzere geliyor. Mehdi Gholibek Hamamı, Nader Şah Türbesi ve Bazar-e-Reza olarak anılan çarşısı gibi görülmeye değer başka yerleri de var.